పుణేలోని ఇంద్రాయణి నది ఒడ్డున ఉన్న ఒక మ్యూజియం జైనమత విశ్వాసాలను పెంచేలా ఒక మ్యూజియం నిర్మించారు. వివిధ విశ్వాసాలలో అంతర్లీన విలువలు ఎలా ఒకేలా ఉన్నాయో ఈ అభయ్ ప్రభావ మ్యూజియం చూపిస్తుంది.
జైనమతం చరిత్ర, విలువలను గుర్తించే ఈ మ్యూజియం నవంబర్ 2024లో ప్రారంభించబడింది. ఇది పాత ముంబై-పుణే హైవే నుంచి కొన్ని కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. అప్పటి నుంచి ప్రతీ వారాంతంలో రోజుకు 350 మంది వ‌ర‌కు దీనిని సంద‌ర్శిస్తున్నారు.
ఉదయించే సూర్యుడిని కలవడానికి మొదటి తీర్థంకరుడు (ఆధ్యాత్మిక గురువు) రిషబ్‌దేవ్ 43 అడుగుల పాలరాయి విగ్రహం తూర్పు వైపు ముఖంగా ఉంది. జైన మతంలో తీర్థంకరుడు అంటే కోటను తయారు చేసేవాడు, జీవన్మరణ నదిని దాటే మార్గాన్ని సృష్టించేవాడని న‌మ్ముతారు.
50 ఎకరాలలో విస్తరించి ఉన్న 3.5 లక్షల చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో ముప్పై గ్యాలరీలు విస్తరించి ఉన్నాయి. ప్రధాన ద్వారం నుంచి ఎదురుగా ఒక తామర చెరువు ఉంది. ఇది మిమ్మల్ని ఒక విశాలమైన ప్రధాన హాలులోకి తీసుకెళుతుంది. ఇది ప్రాంగణాన్ని చూస్తుంది. 100 అడుగుల మన్స్తంభం, ఏడు సంక్లిష్టంగా చెక్కబడిన పొరలలో జైసల్మేర్ రాతి ముక్కలతో కూడిన స్తంభం ఈ ప్రాంగణంలో ఉంది.
12 సంవత్సరాల నిర్మాణం..
ఒకటి భారతీయ విలువ వ్యవస్థను కాపాడడంలో ఆసక్తి ఉన్న ప్రముఖ జైన సాధ్వి ఆచార్య చందనాజీ స్వామితో, మరొకటి దలైలామాతో. ఆలోచనాపరులపై గ్యాలరీలో “మతం అనేది విలువలపై విశ్వాసాన్ని పెంచే ప్రక్రియ” అనే కోట్ ప్రముఖంగా కనిపిస్తుంది. పండితులు, విద్యావేత్తలు సమాచారాన్ని సేకరించడానికి ఈ క‌ట్ట‌డం పూర్తి చేయ‌డానికి పన్నెండు సంవత్సరాలు పట్టింది. సందర్శకులు, మ్యూజియం దేనిని సూచిస్తుందో పూర్తిగా అర్థం చేసుకోవడానికి, దాని నుండి అర్థవంతమైనదాన్ని తీసివేయడానికి అంతే కృషి చేయాల్సి ఉంటుందని అభయ్ ప్రభావ మ్యూజియం వ్యవస్థాపకుడు, ఫోర్స్ మోటార్స్ బోర్డు ఛైర్మన్ అభయ్ ఫిరోడియా అన్నారు.
గుహల పునర్నిర్మాణాలు
నది తీరం వెంబడి, దేవాలయాలు, శిల్పాల స్కేల్ నమూనాలు భారతదేశ ఆధ్యాత్మిక, నిర్మాణ సంప్రదాయాల పరిణామాన్ని గుర్తించాయి. “దేవాలయాలు గుహలతో ప్రారంభమయ్యాయి. తరువాత అవి గుహ దేవాలయాలుగా మారాయి. తరువాత అవి విస్తృతంగా నిర్మించిన దేవాలయాలుగా మారాయి” అని ఫిరోడియా చెప్పారు.
ప్రధాన హాలుకు ఇరువైపులా ఉన్న గోడలపై పిచ్‌వాయి పెయింటింగ్‌లు ఉన్నాయి. ఇవి మ్యూజియంలో ఉంచబడిన భావనలను పరిచయం చేస్తాయి. ఇవి దాదాపు లోపల ఉన్నదానికి చిత్ర సూచికగా పనిచేస్తాయి. 16వ శతాబ్దంలో ఉల్లాల్ (ప్రస్తుత కర్ణాటకలో) తుళు రాణి రాణి అబ్బక్క చౌతా, పోర్చుగీసుల మధ్య జరిగిన యుద్ధ చిత్రలేఖనం చూడొచ్చు. మొదటి తీర్థంకరుడు రిషబ్‌నాథ్ బోధించిన ఆరు ప్రధాన వృత్తులలో ఇది ఒకటి. రాణి 500వ జన్మదినోత్సవం మార్చి 2025లో జరుపుకొన్నారు.
గ్యాలరీలలోని పెద్ద సంస్థాపనలలో బాదామి గుహల పునర్నిర్మాణాలు, రాజస్థాన్ నుండి చక్కగా చెక్కబడిన ఆలయ స్తంభాలు, గోమటేశ్వర నుండి బాహుబలి విగ్రహం ఉన్నాయి. హొయసల విభాగంలో వృత్తాకార ముగింపు, వివరణాత్మక పనితనానికి ప్రసిద్ధి చెందిన విలక్షణమైన లాత్-టర్న్డ్ స్తంభం ఉంది. ఒక వెయిటింగ్ హాల్‌లో జైన స్థూప ప్రవేశ ద్వారం స్కేల్డ్ మోడల్ ఉంది. ఇది మధురలోని కంకలి తిలా వద్ద లభించిన అయగపట రాతి పలక నుండి దాని డిజైన్‌ను తీసుకున్నారు.
జ్ఞానం కోసం..
జైన పురాణాలలో కేంద్ర వ్యక్తి అయిన సరస్వతి దేవి. ఆమె విగ్రహం ఇక్క‌డ చూడొచ్చు. ఈ విగ్రహం జ్ఞానం కోసం ఒక పుస్తకం, ధ్యానం కోసం ఒక జపమాల, స్వచ్ఛత కోసం ఒక కమలం, జీవితం, పునరుద్ధరణ కోసం ఒక నీటి కుండను కలిగి ఉంది. ఈ రచన స్తంభాలు, తోరణాలపై వీణ, వేణువును వాయిస్తున్న సంగీతకారులు, దండలు పట్టుకున్న పరిచారకులుతో క్లిష్టమైన విగ్ర‌హ నైపుణ్యాన్ని చూడొచ్చు.
ట‌చ్ స్క్రీన్‌తో..
మూడు వందల యాభై కళాఖండాలు, శిల్పాలు, ప్రతిరూపాలు, యానిమేషన్లు ఇవి వినోదాన్ని అందిస్తాయి. ఒక గది మొత్తం అనేకంవాద్ (లేదా బహుళ వీక్షణల) భావనకు అంకితం చేయబడింది. మ్యూజియం లోపలి విభాగం ‘లెట్టింగ్ ఇట్ గో’ అనే మల్టీమీడియా ఇన్‌స్టాలేషన్‌తో ముగుస్తుంది. మీరు వదిలివేయాలనుకుంటున్న భావాలు, దుర్గుణాలను టచ్‌స్క్రీన్‌లో ఎంచుకోవచ్చు. ఇవి మీ కళ్ళ ముందు బహుళ వర్ణ పడవగా అనువదించబడతాయి. అప్పుడు పడవ నెమ్మదిగా మీ కాళ్ళ కింద తేలుతుంది.
