ముగ్గురు టీనేజర్లు ఒక చిన్న రిఫ్రిజిరేటర్‌ను రూపొందించారు. అది ఉప్పుతో చల్లబరుస్తుంది. అవుట్‌లెట్ అవసరం లేదు. విద్యుత్ లేకుండా గ్రామీణ ప్రాంతాలకు వైద్య సామాగ్రిని రవాణా చేయడంలో సహాయపడేలా దానిని రూపొందించారు.
ధ్రువ్ చౌదరి, మిథ్రాన్ లాద్హానియా, మిస్టర్దుల్ జైన్ ఇండోర్ ఇండియాలో నివసిస్తున్నారు. అందరూ తల్లిదండ్రులు వైద్య రంగాలలో పనిచేస్తున్నారు. విద్యుత్తు లేకుండా గ్రామీణ ప్రాంతాలకు కోవిడ్ -19 వ్యాక్సిన్లను తీసుకురావడం ఎంత సవాలుగా ఉందో విన్న తరువాత బాలురు ఉప్పగా ఉండే శీతలీకరణ పద్ధతిని కనుగొనాలని నిర్ణయించుకున్నారు. అలా వారి ప‌రిశోధ‌న మొద‌లైంది.
120 ఆసుపత్రులకు..
థర్మావాల్ట్ అని పిలిచే వారి ఆవిష్కరణ 2025 ఎర్త్ బహుమతిని గెలుచుకుంది. ఈ అవార్డులో భాగంగా వారికి 12,500 డాల‌ర్లు వ‌చ్చాయి. దాంతో వారు తమ 200 రిఫ్రిజిరేటర్లను నిర్మించడానికి పూనుకుంటున్నారు. 120 ఆసుపత్రులకు పంపడానికి ఉపయోగించాలని యోచిస్తున్నారు. టీకాలు, ఇతర మందులు, మార్పిడి అవయవాలను రవాణా చేయడానికి వారి రిఫ్రిజిరేటర్ సహాయపడుతుందని వారు భావిస్తున్నారు. “మేము థర్మవాల్ట్ లోపల వ్యాక్సిన్లను దాదాపు 10 నుండి 12 గంటలు ఉంచగలిగాము” అని ఇండోర్‌లోని వి వన్ హాస్పిటల్‌లో పరికరాన్ని పరీక్షించిన ఆర్థోపెడిక్ సర్జన్ డాక్టర్ ప్రిటేష్ వ్యాస్ థర్మవాల్ట్ వెబ్‌సైట్‌లోని ఒక వీడియోలో చెప్పారు.
మొదట నిరాశే..
కొన్ని లవణాలు నీటిలో కరిగిపోయినప్పుడు శీతలీకరణ ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంటాయి. ఎందుకంటే ఆ లవణాలు కరిగిపోయినప్పుడు చార్జ్ చేయబడిన అణువులు లేదా అయాన్లు వాటిని విడదీసేలా చేస్తాయి. ఆ విభజనకు శక్తి అవసరం. ఇది అయాన్లు పర్యావరణం నుంచి లాగుతాయి. తద్వారా వాటి చుట్టూ ఉన్న నీటిని చల్లబరుస్తుంది. ఈ ముగ్గురు వీటికోసం ఇంట‌ర్నెట్‌లో సెర్చ్ చేశారు. మొదట పని చేసే 150 లవణాల జాబితాను సంకలనం చేశారు. ఆపై దానిని 20 కి తగ్గించడం చాలా సమర్థవంతంగా అనిపించింది. ఆ 20 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పరీక్షించడానికి వారు ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలో ఒక ప్రయోగశాలను అద్దెకి తీసుకున్నారు. అక్క‌డ వారికి నిరాశ ఎదురైంది.
అనువైన రిఫ్రిజిరేటర్..
నిరాశ వ‌చ్చింద‌ని వారు అధైర్య‌ప‌డ‌లేదు. వారి పాఠశాల ఉపాధ్యాయుడిని క‌లిశారు. ఆయ‌న రెండు వేర్వేరు లవణాలను ప్రయత్నించమని సిఫార్సు చేశారు. బేరియం హైడ్రాక్సైడ్ ఆక్టాహైడ్రేట్, అమ్మోనియం క్లోరైడ్‌తో ప్ర‌య‌త్నించి చూడ‌మ‌ని చెప్పారు. అమ్మోనియం క్లోరైడ్ 2 నుంచి 6 డిగ్రీల సెల్సియస్ (సుమారు 35 నుంచి 43 డిగ్రీల ఫారెన్‌హీట్) ఉష్ణోగ్రతను నిర్వహించిందని త్రయం కనుగొన్నారు. ఇది చాలా టీకాలకు అనువైనది. మిశ్రమానికి బేరియం హైడ్రాక్సైడ్ ఆక్టాహైడ్రేట్‌ను జోడించడం ఉప-సున్నా సెల్సియస్ ఉష్ణోగ్రతలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది కొన్ని ఇతర టీకాలకు, కొన్నిసార్లు అవ‌య‌వ మార్పిడికి అనువైనది. సుమారు మూడు నెలల తరువాత వారు ఒక నమూనాను నిర్మించారు. దానిని స్థానిక ఆసుపత్రులలో పరీక్షిస్తున్నారు.
ఓటు ముఖ్యం..
కోల్డ్ బాక్స్‌లు, శీతలకరణి ప్యాక్‌లు ఇప్పటికే విద్యుత్ లేకుండా గ్రామీణ ప్రాంతాలకు టీకాలు తీసుకురావడానికి విస్తృతంగా ఉపయోగించబడ్డాయి. ఆ క్యారియర్లు సాధారణంగా సాధారణ ఐస్ ప్యాక్‌లపై ఆధారపడతాయి. కానీ ఈ పిల్ల‌లు తయారు చేసిన ఫ్రిజ్ అనేది ఇన్సులేట్ ప్లాస్టిక్ కంటైనర్. ఇది లోపలికి రాగి గోడతో కప్పబడి ఉంటుంది. ఇక్కడ టీకాలు, అవయవాలను ఉంచ‌వ‌చ్చు. నీటిలో లవణాలను కరిగించడం ద్వారా తయారు చేయబడిన శీతలీకరణ ద్రావణం ప్లాస్టిక్ బయటి గోడ, రాగి లోపలి గోడ మధ్య ప్రదేశంలో పోస్తారు. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ద్వారా పనితీరు, నాణ్యత, భద్రత (పిక్యూఎస్) ధృవీకరణను కొనసాగించడానికి బహుమతి డబ్బును ఉపయోగించాలని వారు యోచిస్తున్నారు. వీరు ఎర్త్ ప్రైజ్ ప్రోగ్రామ్‌లో ఆసియా బహుమతిని గెలుచుకున్నారు. దానికి సంబంధించిన వీడియోని https://www.theearthprize.org/regional-winners?team=thermavault#teams ఇక్కడ చూడొచ్చు. అయితే గ్లోబల్ విజేతను ఏప్రిల్ 22 న ముగుస్తుంది. వీరిని ప్రజా ఓటు ద్వారా ఎంపిక చేస్తారు.